Er zijn eindelijk concrete richtlijnen voor influencers om te verduidelijken dat ze online reclame maken. Dat laat staatssecretaris voor Consumentenbescherming Eva De Bleeker samen met het Communicatie Centrum weten. Wie op social media een commerciële post doet, moet daar vanaf nu in vooraf vastgelegde termen over communiceren naar zijn/ haar volgers.
Inluencer marketing is alomtegenwoordig online. Wie als consument even door z’n Instagram scrollt, wordt er om de oren geslagen met leuke outfits, gezonde shakes, e-books, niet te missen events, … Noem maar op. Die online publiciteit is volstrekt wettelijk, alleen moet het voor consumenten ten allen tijde duidelijk zijn wanneer zo’n bericht een commercieel karakter heeft.
Hoewel die regel al even bestond, was het voor de influencers zelf niet duidelijk op welke manier ze precies moesten aangeven dat het om commerciële communicatie ging. Daar komt vandaag, door doorgedreven overleg van staatssecretaris De Bleeker met de FOD Economie én de sector, eindelijk verandering in.
Influencers hebben vanaf nu de keuze uit een aantal concrete termen om te gebruiken bij commerciële berichten, video’s of verhalen: ‘#reclame’, ‘#advertentie’ of ‘#publiciteit’. In bepaalde gevallen kan ook de hashtag ‘#gesponsord’ gebruikt worden. Bijvoorbeeld wanneer er geen afspraken of verwachtingen zijn gemaakt over het aantal posts of de inhoud ervan, wanneer er geen contract werd opgemaakt voor de communicatie of wanneer er geen commissie wordt verdiend op basis van het aantal clicks.
Influencers moeten dus bij elk commercieel bericht dat ze posten, één van deze vier termen gebruiken in de hashtags. Daardoor weten consumenten meteen of het al dan niet om reclame gaat. De staatssecretaris wijst er daarnaast op dat de nieuwe richtlijn de influencers ook zelf ten goede komt. Zij weten nu heel duidelijk wat ze wanneer moeten doen en ontlopen zo boetes.
De Bleeker laat ook weten dat de richtlijnen niet vrijblijvend zijn. De Economische Inspectie zal de afspraken handhaven en schrijft ook effectief administratieve boetes uit. Die kunnen oplopen tot 80 000 euro. Controles gebeuren vooral proactief door de inspectiediensten, maar ook op basis van klachten van consumenten. Die laatste bleven tot op vandaag beperkt, enerzijds omdat consumenten ook niet wisten wat al dan niet toegelaten was, anderzijds omwille van het torenhoge vertrouwen dat consumenten soms in influencers hebben. Ook daar bleek dus dat duidelijke regelgeving een dringende zaak was.
Staatssecretaris voor Consumentenbescherming De Bleeker noemt de nieuwe afspraken een belangrijke doorbraak: “Influencers maken soms echt deel uit van het leven van hun volgers, die hen daardoor bijna blindelings vertrouwen. Daarom is het voor mij essentieel dat consumenten nu eindelijk duidelijk weten wanneer die influencers commerciële berichten posten. Naar exacte woordkeuze toe stellen we ons soepel op door vier opties aan te bieden. De kerngedachte is duidelijkheid. ”
“Ik ben verheugd over deze evolutie van de regels inzake influencers die opgesteld werden in overleg met de verschillende betrokken partijen. Deze nieuwe aanbevelingen bieden een betere bescherming aan de consument die het recht heeft om altijd te weten of een post op sociale media een mening of een ervaring betreft of dat er sprake is van een commerciële communicatie. Deze regels bieden ook rechtszekerheid aan de sector om ervoor te zorgen dat de consument naar behoren wordt beschermd”, zegt Sandrine Sepul, Directrice van het Communicatie Centrum dat hierover verder zal blijven sensibiliseren.
Ook influencer Angela Jakaj, die zo’n kleine 100.000 volgers heeft en vaak commerciële berichten deelt, juicht de beslissing toe: “Ik vind het niet meer dan normaal dat mijn volgers weten wanneer ik commerciële berichten deel. Met deze regels is het nu ook echt duidelijk wat we wanneer moeten posten, dat maakt het er heel wat gemakkelijker op.”